Paggamot, Medisina, at Wika
Enrico R.
Azicate
Abstrak: Rodavelle Galvez Neñez
Ang konsepto ng wikang Filipino
bilang isang teknikal na wika ay hindi pa gaanong tanggap ng maraming sektor sa
kasalukuyang lipunan. Ang wikang teknikal ay masasabing partikular sa isang pangkat
o sektor ng lipunan na mayrong pagkadalubahasa, o pagka-eksperto sa isang
larangan ng kaalaman. Ito’y isang simpleng usaping pagpapalawak ng bokabularyo,
isa rin itong usapin sa pagkaalam at pag-unawa ng isang katangi-tanging daigdig
o pangmundong pananaw. Ang wikang siyentipiko at matematiko ng kanluran ay ilan
sa mga halimbawa. May dalawang landas ng wika: ang pangkaraniwang wika at ang
teknikal na wika.
Awstronesyano (katutubo),
Hudeyo-Kristiyano, at kanlurang siyentipiko ay ang tatlong tradisyon ng
paggamot sa Pilipinas. Sa ating kasaysayan hindi lubusang nawala o nabura ang
naunang tradisyon ng paggamot. Ang kabigatan ng sakit ay lilitaw batay sa
pagkaugnay nito sa bahagi ng taong ginagamot, sino ang gumagamot, at paano
ginagamit ang kalagayan. Batay ito sa konsepto ng “structural analogues”. Ang
wikang ginagamit sa kanilang diskurso ay hindi teknikal kundi ang wikang
pangkaraniwan.
Ang manggagamot ay mayroong
espesyalisasyon na sumusunod sa tatlong panguhaning uri ng sakit. Ang mga sakit
ng katawan ang naging sanhi ng pag-usbong ng maraming espesyalista: hilot,
albularyo, atbp. Ayon sa mga kastila, mayroon din daw “bne-setters,
leech-crafters” at apotekaryo (gumagawa ng gamot). Ang babaylan o katalonan ay
espesyalista sa mga sakit ng ginhawa at kaluluwa. At kung itutuloy natin ang
lohiko ng ating pag-analisa, ang mga mangkukulam, mambabarang at mga tambalan
ay espesyalista rin sa sakit ng ginhawa at kaluluwa.
Mga susing salita:
wikang Filipino, paggamot, Medisina,
structural analogues
Photo Credit:
- prezi.com: https://images.app.goo.gl/X2aJkhjem8G3F7pn7
No comments:
Post a Comment